Sloneczniki

India vs Pakistan - Husain Haqani

India vs Pakistan - Husain Haqani

07-05-2017
http://ecx.images-amazon.com/images/I/71Ck36G0q-L.jpg

Najcięższe w moim bagażu indyjskim są książki. Zaczynam je kupować już w pierwszych dniach podróży. Na kalkuckich ulicznych stoiskach, noszone w koszach po pociągach, na dworcach kolei i lotnisk. Tę kupiłam kończąc już podróż, na lotnisku w Mumbaju.
Zachęcona pytaniem "dlaczego Pakistan i Indie nie mogą być przyjaciółmi". Zaciekawiona hasłami na okładce: Kaszmir, terroryzm, bomba nuklearna. W tych hasłach stereotyp relacji między Pakistanem a Indiami.
Pięć i pół tysiąca lat temu w Dolinie rzeki Indus zaczęła się rozwijać cywilizacja, która dała początek Indiom.

http://cdn.sci-news.com/images/enlarge/image_1705_2e-Mojendo-Daro.jpg

 70 lat temu w czas uwalniania się z dwusetletniej niewoli brytyjskiej z Indii wyodrębniono muzułmański Pakistan. Zgodnie z teorią "dwóch wyznań dwóch - narodów" rozerwano (przy walnym udziale Brytyjczyków) Indie na 3 części.

http://i.dawn.com/primary/2015/03/550280f3c29d8.jpg?r=340080062

Na wschodzie z podzielonej indyjskiej krainy Bengal powstał Pakistan Wschodni, na zachodzie m.in. z podzielonego Pendżabu powstał Pakistan Zachodni.

http://www.columbia.edu/itc/mealac/pritchett/00maplinks/modern/maps1947/populationtransfer.jpg

 Wielotysięczna cywilizacja nad Indusem okazała się częścią Pakistanu. Rzeka Indus,

http://www.merinews.com/upload/imageGallery/bigImage/1474617293867.jpg

od której na Zachodzie pochodzi nazwa Indie, płynie dziś przez Pakistan. 46 lat temu Pakistan Wschodni - nie bez pomocy Indii - stał się niezależnym od Pakistanu państwem Bangladesz.

https://4.bp.blogspot.com/-YKCrW6O7dHU/VsxbPDpL2GI/AAAAAAAAAHw/sJEjcHfbp9c/s1600/Liberation-War-of-Bangladesh%252C-1971.jpg

Od 70 lat między bratnimi krajami zranionymi traumą Podziału (miliony uchodźców, milion wzajemnie zabijanych) - 4 wojny i nierozwiązany spór o leżący na północnym zachodzie Indii, w Himalajach Kaszmir.

https://res.cloudinary.com/dxqin8fbx/image/fetch/f_auto,q_auto:eco,w_1366/https://dzh0sbrwpq3wf.cloudfront.net/attachments/destinations/66/original/Kashmir_1489647774.jpg

Książkę pisze Pakistańczyk, doradca czterech premierów Pakistanu (włączając Benazir Bhutto). Jego pragnieniem jest znaleźć możliwość zbudowania przyjaznych relacji między sąsiadami.

http://media.indiatimes.in/media/content/2015/Dec/india%20and%20pakistan_1450605100.jpg

Opowieść o trudnych relacjach obu państw Husain Haqari przedstawia w sześciu rozdziałach:
- "Możemy być albo więcej niż przyjaciółmi albo więcej niż wrogami" (Nehru)
- Kaszmir żyłą szyjną Pakistanu
- "Powinniśmy użyć bomby nuklearnej"
- Terroryzm - nieregularne działania wojenne
- Przestrzeń dla przyjaźni kurczy się

http://static.rajnikantvscidjokes.in/wp-content/uploads/2016/09/851935949-600x452.png

Czyta się ciekawie. Do każdego rozdziału dołączono też bibliografię. Książce przyświeca bliska mi idea jedności obu krajów,

http://media.indiatimes.in/media/content/2014/Dec/hm7_1417787241.jpg

nawet jeśli przedstawiona w faktach pesymistycznie.

W I rozdziale "MOŻEMY BYĆ ALBO WIĘCEJ NIŻ PRZYJACIÓŁMI ALBO WIĘCEJ NIŻ WROGAMI" (cytat z Nehru) o tym, że
- mimo iż Jinnah

https://media1.britannica.com/eb-media/91/24991-004-7A816B5E.jpg
 chciał wyodrębnić część Indii jako państwo dla indyjskich muzułmanów, to liczył on, że oba kraje pozostaną w przyjaźni. Zanim skonfrontował się z przedwczesną śmiercią na raka (1948, rok po Podziale), marzył, że zakończywszy bycie premierem Pakistanu powróci odpocząć na stare lata do miasta, w którym się urodził, do indyjskiego Bombaju.
- Gandhi, przeciwnik Podziału proponował, by traktować Pakistan jak członków wielopokoleniowej indyjskiej rodziny, którzy zdecydowali się zamieszkać oddzielnie.

http://www.outlookindia.com/public/uploads/images_old/jinnah_gandhi_050606.jpg

- Patel liczył na ponowne zjednoczenie się, bolał mówiąc tuż przed swoją śmiercią, w 1950 roku

https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f2/Sardar_patel_%28cropped%29.jpg
 "Nie zapominajcie, że odcięto ważne części ciała naszej Matki, Indii".

https://s-media-cache-ak0.pinimg.com/236x/86/dd/3d/86dd3d21fb225661f3e8a4f149be981e.jpg
- po Podziale Pakistan objął 21 % ludność Indii sprzed Podziału, 17% ich dochodu i 1/3 armii zwielokrotnionej podczas II Wojny Światowej (w 1948 r 75% budżetu Pakistanu poszło na opłaty wojska). Wojsko demagogicznie uzasadniało swoją obecność koniecznością obrony przed Indiami.

http://images.indianexpress.com/2014/09/pakistan-army.jpg

- trudności Pakistanu: przemysł i rynki zbytu po Podziale pozostały w Indiach (np Pakistan produkował 75% światowej produkcji juty, ale wszystkie miejsca przetwarzania jej pozostały w Indiach). Trudności ekonomiczne sprzyjały szukaniu wroga na zewnątrz w Indiach.
- Pakistan nie był przygotowany do przejmowania księstw (w przeciwieństwie do Indii), był niezdecydowany w sprawie największego księstwa z większością ludności muzułmańskiej rządzonego przez hinduskiego maharadżę Dżammu i Kaszmiru. Nieprzemyślana decyzja pakistańskiego ataku na Kaszmir wrzuciła go w ramiona armii indyjskiej (autor krytykuje decyzję rozpoczęcia życia nowego państwa Pakistanu od wojny z Indiami, w dodatku przegranej).
- punktem spornym w początkowych relacjach miedzy P. i I. było odcięcie przez Indie wody z rzek Pendżabu

http://2.bp.blogspot.com/-1vCI47-DeWU/UahmWUJ3r6I/AAAAAAAAAJI/14t0qZPNNZI/s1600/ravi-river_6812.jpg
 płynących dalej przez Pakistan. Sprawa technicznego nieporozumienia urosła paranoicznie w Pakistanie to indyjskiego pragnienia pognębienia gospodarki pakistańskiej.
- jeszcze dekadę po Podziale możliwe było swobodne podróżowanie między obydwoma krajami (wizy zaczęto wymagać 18 lat po Podziale). Komisarzem reprezentującym Pakistan w Indiach był obywatel stanu indyjskiego Uttar Pradeś. Niektórzy muzułmanie wahali się, nie wiedząc, gdzie ich miejsce (lider muzułmańskiej opozycji w Indiach ostatecznie stał się przewodniczącym Ligii Muzułmańskiej w pakistańskim Karaczi). Lider Pakistańskiej Partii Komunistycznej aresztowany w Pakistanie został oddany Indiom po przyjęciu obywatelstwa indyjskiego. Bengalski lider indyjskich dalitów był czasowo ministrem w rządzie pakistańskim. Drogi wymiany nie były jeszcze zamknięte.
- W czas zimnej wojny, neutralne Indie straciły z powodu dozbrajania Pakistanu przez USA. Celem zbrojeń była walka z komunizmem, z punktu widzenia Pakistanu zbrojenia były przeciwko Indiom.
- w grudniu 1970 wybory we Wschodnim Pakistanie objawiły sprzeciw wobec nadmiernej roli władzy centralnej, wezwanie do sekularyzmu i poprawy relacji z Indiami. To doprowadziło do wojny domowej i w ostateczności do przekształcenia się Wschodniego Pakistanu w Bangladesz.

https://insurgencyresearchgroup.files.wordpress.com/2008/04/rivingtonplace-bangladeshchild.jpg

 Układ w Shimli (z 1972) dawał Indiom szansę na wytargowanie rezygnacji z praw do Kaszmiru na rzecz Indii, ale Indira ustąpiła Bhutto uznając jego obawy, że jego rząd padnie, gdy on zatwierdzi utratę Wschodniego Pakistanu i Kaszmiru.
- W 1977 do władzy w Pakistanie znów doszedł do władzy reżym wojskowy, Bhutto kaźniono, relacje z Indiami znów stały się dramatyczne.
- Zulfikar Ali Bhutto, podobnie jak Jinnah duchem był liberalistą, ale z powodów politycznych podtrzymywał w Pakistanie religijny nacjonalizm.

http://opinion.bdnews24.com/wp-content/uploads/2015/04/bhutto111.jpg

W II rozdziale KASZMIR ŻYŁĄ SZYJNĄ PAKISTANU można znaleźć informacje o tym, że:
- w wyniku zawieszenia broni w 1948 roku 35 % Kaszmiru przeszło w ręce Pakistanu, 48% pozostało we władzy Indii, resztę kontrolują Chiny. Sytuacja - mimo trzech kolejnych wojen - nie zmieniła się do dziś.
- problem Kaszmiru wiązał się z faktem, że Pakistan powstał w oparciu o ideę dwóch narodów wyznaczanych wyznaniami. Zgodnie z tą ideą posiadający większość muzułmańską stan Kaszmir i Dżammu nie mógł pozostać pod kontrolą Indii. To podważałoby ideę, która była fundamentem stworzenia Pakistanu, kraju dla indyjskich muzułmanów.
- w pierwszych latach po Podziale opinie co do Kaszmiru były w Indiach podzielone, Nehru chciał by był on częścią Indii, ale Patel był za przyłączeniem muzułmańskiego przeważnie Kaszmiru do Pakistanu. Patel zmienił zdanie, gdy Pakistan dołączył w większości hinduskie księstwo rządzone przez muzułmańskiego władcę (Junagadh) do Pakistanu.
- Muzułmańska inwazja na Kaszmir umożliwiła Indiom wkroczenie do Kaszmiru. Przerażony inwazją hinduski maharadża Kaszmiru podpisał nieuznane nigdy przez Pakistan przyłączenie stanu do Indii. Pakistańczycy pozostają nieustępliwi. Chcą oddania im całego Kaszmiru.

http://www.bharat-rakshak.com/ARMY/Galleries/3567-2/Sikh-Baramulla.jpg

- w Pakistanie podtrzymuje się stereotyp Indusa jako tchórzliwego hindusa, ignorując chociażby taki fakt, że kiedy w 1971 roku pakistańska armia poddała się w Dhace (dziś stolicy Bangladeszu) Indusom, to armią dowodził nie hindus, ale sikh, negocjacje prowadził żyd, a głównodowodzącym armii indyjskiej był pars.
- to Pakistan blokuje w tej chwili rozwój relacji między obydwoma państwami; warunkiem rozwoju handlu, możliwości podróżowania między obydwoma krajami ma być rozwiązanie problemu Kaszmiru poprzez ustąpienie go Pakistanowi. Zgodnie z logiką Podziału w 1947 roku.
- W oczach Pakistanu Kaszmir to aorta państwa, ale przeczy temu fakt, że Pakistan już 70 lat żyje bez Kaszmiru.

W III rozdziale POWINNIŚMY UŻYĆ BOMBY NUKLEARNEJ, można przeczytać o tym, że:
- Pakistańczykom zdarza się twierdzić, iż powinni użyć bomby atakując Delhi, Mumbaj, Kalkutę. Mimo że w odpowiedzi Indie mogłyby zaatakować pakistańskie Karaczi i Lahore, żal powinien wybuchnąć, lekcja zniszczenia powinna być udzielona. Tak sądzą niektórzy.

https://c.tribune.com.pk/2015/10/977349-nucleararsenal-1445488952-532-640x480.png

- Pakistan jest jedynym państwem na świecie, który konkretnie wskazuje przeciwko komu tworzy bomby. Przeciwko Indiom.
- Pierwotnie Indie były przeciwko produkcji broni atomowej, za pokojowym wykorzystaniem energii atomowej. Zmieniły zdanie w 1962 roku po przegranej wojnie z Chinami i po chińskiej próbie nuklearnej w 1964 roku.
- Pakistan nie zaczął prób z tworzeniem bomby po indyjskich próbach bomby nuklearnej w 1974 roku. Już w 1972, zaraz po oderwaniu się Wschodniego Pakistanu Bhutto powiedział "Będziemy jeść trawę, ale zdobędziemy własną bombę". Stąd tytuł książki Feroza Hassan Khana "Eating Grass: The Making of Pakistani Bomb". A.Q. Khan pracował nad bombą nuklearną w Niderlandach. Po przegranej wojnie 1971 i powstaniu na ziemi Wschodniego Pakistanu Bangladeszu zaproponował Bhutto pomoc w produkcji bomby przeciw Indiom. Motorem jego pracy była nienawiść. A.Q. Khan urodził się w Bhopalu (dziś stolicy indyjskiego stanu), z goryczą wspomina migrację do Pakistanu. Po drodze do granicy on muzułmanin doświadczył od hindusów okrucieństwa, stąd dziś uważa, że hindusi i muzułmanie różnią się fundamentalnie. "My jemy krowy. Oni je wielbią".

W rozdziale IV TERRORYZM - NIEREGULARNE DZIAŁANIA WOJENNE m.in.mowa o tym, że:
- w marcu 2016 atak 10 samobójców na hinduskie święto Mahaśiwaratri w Gudżaracie miał być powtórzeniem listopada 2008 w Mumbaju (166 zabitych w zamachach terrorystycznych). Autorami obu wydarzeń byli terroryści z Pakistanu. Wywiad Pakistanu ostrzegł Indie. Świątynię Sombath zamieniono w twierdzę. Wszędzie ustawiono zbrojne jednostki. Podobnie zabezpieczono Delhi, licząc się ze zmianą miejsca ataku. Do tragedii nie doszło.

- wcześniej w styczniu 2016 doszło do ataku przebranych w indyjskie mundury terrorystów na indyjską bazę lotniczą w Pathankot w Pendżabie (walki trwały 3 dni). Premier Indii Narendra Modi zażądał od premiera Sharifa sprawdzenia powiązań ataku z zakazanymi w Pakistanie niemniej pakistańskimi grupami terrorystycznymi. Prasa pakistańska przedstawiła ten atak jako indyjską prowokację szkalującą Pakistan.

- Okazje wspólnych działań przeciw terrorystów marnowane są z powodu uprzedzeń między obydwoma krajami.

- Ostrzeżenie o ataku w Gudżaracie stanowi wykaz dobrej woli ze strony Pakistanu. Zdarzało się to już przedtem. 15 grudnia 2003 Indie ostrzegły Pakistan o szykowanej wewnątrz kraju próbie zamachu na prezydenta Musharrafa.

Latem 2003 doszło w sekrecie do spotkań osób odpowiedzialnych za bezpieczeństwo wewnętrzne Indii i Pakistanu. Celem spotkań była redukcja terroryzmu na Line of Control w Kaszmirze. Już wcześniej w 1987 doszło do podobnego sekretnego spotkania. W Szwajcarii. W czas rządów w Indiach Rajiva Gandhiego, a w Pakistanie Zia-ul-Haqa. Celem spotkań było: zmniejszyć ryzyko podtrzymania przez terrorystów pakistańskich ruchu za wolnym Khalistanem. Ruch ten Indie rozpatrywały jako zagrożenie dla integralności Indii spowodowane odłączeniem od niej Pendżabu. Mimo tych spotkań między pakistańskim ISI i indyjskim R&AW trwa kryzys zaufania. Pakistan oskarża R&AW o podtrzymanie bengalskiego ruchu nacjonalistycznego, a tym samym o przyczynienie się w 1971 roku do utraty wschodniego Pakistanu, o przekształcenie go w Bangladesz. Oskarża go o próby powtórzenia tego w pakistańskich stanach: Sindh, Beludżystan i na Przełęczy Chajberskiej.

- Indie jak i reszta świata oskarżają Pakistan o używanie grup dżihadu jako instrumentu działań politycznych. Terroryści atakujący Indie są szkoleni w Pakistanie.

- W Indiach w latach 1994-2016 w wyniku przemocy politycznej zginęło 64.916 osób (w tym 24. 688 cywilów, 9731 osób z sił bezpieczeństwa i 30.497 terrorystów). Dane te obejmują przemoc w Kaszmirze,

https://qph.ec.quoracdn.net/main-qimg-5c1ec2d47d650e6c843ff332e5ea0cb4-c

działania naksalitów, ruch separatystyczny w Pendżabie i rejon północno-wschodniej partyzantki leśnej. A także działania ekstremalnie nastawionych hindusów (hindutwa) i muzułmanów. W 2/3 przemoc dotyczy obszaru Kaszmiru. Tamże od 1988 doszło do 47. 234 aktów terrorystycznych, zginęło ponad 14 tysięcy cywilów, 23 tysiące terrorystów i 6193 osoby z sił bezpieczeństwa. Od 2003 roku, od kiedy terroryzm w Pakistanie został też skierowany na własny kraj (walki między sunnitami i szyitami) - do kwietnia 2016 zginęło ponad 32 tysiące terrorystów, 6454 osoby z sił zbrojnych i 21.082 cywilów.

-

- W latach 80-ch, gdy Amerykanie zdecydowali się wykrwawić ZSRR w Afganistanie podtrzymując ruch szkolonych w Pakistanie mudżahedinów, Pakistan otrzymał broń, pieniądze i bojowników. Wykorzystał go w tym czasie także podtrzymując bunt separatystów w indyjskim Pendżabie.

- Pakistan jako słabszy militarnie od Indii liczy na wzbudzenie strachu w indyjskich miastach poprzez akty terroru w nieoczekiwanym czasie i miejscu. Pakistańskie grupy terrorystów rozszerzyły swe działania z walk z siłami indyjskimi na zakładników cywilnych i z Kaszmiru na inne części Indii (porwanie i zabicie w 1993 w Kaszmirze turystów zachodnich, porwanie w 1999 samolotu indyjskiego, w grudniu 2001 atak na parlament w Delhi).

http://media2.intoday.in/indiatoday/images/Photo_gallery/parliamentattack-1_121311071046.jpg
 Za atakami stoi idea przymuszenia Indii do wycofania się z Kaszmiru - podobnie jak ZSRR został przymuszony do wycofania się z Afganistanu - ale różnica polega na tym, że Indie uważają Kaszmir za część swego państwa.

- Obecnie terroryzm pakistański - zgodnie ze słowami Hillary Clinton:" Nie można trzymać węży w koszyku wierząc, że ugryzą tylko sąsiada" - zwraca się też przeciwko własnym obywatelom. Organizacja Lakshar-e-Taiba rekrutuje wśród studentów we wszystkich wielkich miastach Pakistanu przyszłych bojowników dżihadu. Cel: osłabić wpływ zachodniej moralności zwalczanej przez skrajny islam. W ramach tych wewnętrznych akcji za świętowanie Walentynek zabito w Karaczi aktywistkę społeczną Sabeen Mahmud,

http://i.dawn.com/large/2015/04/553b4c4790ea7.jpg

próbowano zabić prowadzącą blog przeciw talibom laureatkę Nobla Malalę Yusufsai.

http://prod-upp-image-read.ft.com/b8649f28-6139-11e3-916e-00144feabdc0

- Pakistan oburza fakt, że USA i świat protestują przeciw podtrzymywaniu przemocy poprzez terrorystów pakistańskich w indyjskim Pendżabie i w odczuciu Pakistanu okupowanym przez Indie Kaszmirze, a nie reaguje na przemoc armii indyjskiej w Kaszmirze.

http://dmanewsdesk.com/wp-content/uploads/2014/03/25-Kashmir-firing-IndiaInk-blog480.jpg

- Po atakach na World Trade Center opinia światowa (szczególnie nacisk USA) zmusiły Musharrafa do zakazania działalności terrorystycznych organizacji na terenie Pakistanu (nawet w imię uwolnienia Kaszmiru). Ataki w listopadzie 2008 roku na Mumbaj pokazały złą wolę sił bezpieczeństwa Pakistanu. Złą wolę lub bezsilność. Zgodnie ze słowami ambasadora pakistańskiego w USA: "W ataki na Mumbaj uwikłani byli nasi ludzie, ale to nie była nasza operacja" i pytaniem autora książki: "Jeśli nie jesteśmy w stanie kontrolować swoich ludzi, co nas czeka w przyszłości?".

http://timesofindia.indiatimes.com/thumb/msid-49316035,width-400,resizemode-4/49316035.jpg

W V rozdziale PRZESTRZEŃ DLA PRZYJAŹNI KURCZY SIĘ POWIEDZIANO:

- 69 lat po wyodrębnieniu się z Indii Pakistanu, w czas gdy 94% Indusów i 95,5% Pakistańczyków urodziło się w oddzielnych krajach, trudno uwierzyć, że Gandhi chciał wówczas widzieć braterstwo dwóch krajów, a Jinnah chciał spędzić w Indiach emeryturę. Wg autora Indie (poczynając od Nehru i Patela) pragnęły ukarać Pakistan za wyodrębnienie się z subkontynentu, za przekształcenie w niezależny kraj, czym przymusiły Pakistan do militaryzacji i islamizacji, do tworzenia tożsamości kraju w opozycji do Indii. ("Jeśli nie jesteśmy muzułmanami, to kim jesteśmy, Indusami drugiej kategorii?"; " Jeśli Arab, Turek czy Irańczyk zrezygnują z islamu, Arab pozostanie Arabem, Turek Turkiem, Irańczyk Irańczykiem, ale jeśli my zrezygnujemy z islamu, to kim będziemy?")

https://qzprod.files.wordpress.com/2015/06/flag.jpg?quality=80&strip=all&w=320

- Pakistan kwestionuje sekularyzm i demokrację w Indiach. Podtrzymuje tendencje separatystyczne w Indiach (w Kaszmirze, w północno-wschodnich stanach i w Pendżabie).

- Podręczniki Pakistanu fałszują historię pokazując niemożność koegzystencji w historii Indii muzułmanów i hindusów, by udowodnić konieczność stworzenia w 1947 roku Pakistanu. Uczą młodych utożsamiania patriotyzmu z ksenofobią. Exodus sikhów i hindusów z Zachodniego Pakistanu zmniejszył ich ilość w Pakistanie do 3%, ale w Indiach ilość muzułmanów wzrosła do 14%. Nikt nie ogałaca Indii z muzułmańskiego dziedzictwa, symbolizowanego choćby w nazwach Akbar i Shahjahan Road, choć w pakistańskim Lahore nazwę Lakshmi Chowk zislamizowano.

- w Indiach hindutwa organizuje akcje przeciwko jedności z Pakistanem (aresztowano 2014 w Aligarh i Meerut Indusów za kibicowanie podczas meczu krykieta Pakistanowi, w październiku 2015 hindutwa protestowała przeciwko party na cześć książki byłego ministra Pakistanu organizowanego w Mumbaju; zmuszono do odwołania koncertu pakistańskiego śpiewaka gazel Ghulama Ali za to, że "należy od do narodu, który strzela w Indusów kulami")

https://i.ytimg.com/vi/qBFivtS1iSM/hqdefault.jpg

- Obie strony chorują. Pakistan wciąż rywalizując z Indiami, a Indie (w osobie niektórych swoich czołowych polityków) głosząc, że 600 milionów muzułmanów żyjących w Indiach, Bangladesz i Pakistanie są ich wrogami.