Islam i mit konfrontacji - Fred Halliday
Islam i mit konfrontacji - Fred Halliday
To książka napisana językiem naukowym. Zdarzało się, że mnie nużyła, więc czytałam ją długo, jakby mimochodem obok innych książek. Podobał mi się jednak już w założeniu sprzeciw wobec idei zderzenia cywilizacji i demonizowania islamu.
Na 256 stronach opatrzonych przypisami i indeksem Fred Halliday, profesor stosunków międzynarodowych w London School of Economics przeciwstawia się idei zderzenia cywilizacji i rosnącej wrogości wobec islamu.
Pokazuje on, że po pierwsze świat
islamu jest bardzo zróżnicowany, a po drugie z obu stron: fundamentalistów muzułmańskich
i ich przeciwników mamy do czynienia z postawą konfrontacji. FH pisze o tym w 2 częściach:
1. Zrozumieć Wschód
- Bliski Wschód a polityka międzynarodowa
- Rewolucja irańska w perspektywie porównawczej
- Wojna w Zatoce Perskiej 1990-1991
2. Mity konfrontacji
- Islam a Zachód: "zagrożenie islamem" czy "zagrożenie dla islamu"?
- Prawa człowieka a muzułmański Bliski Wschód: uniwersalność i względność
- Antyislamizm: jeden czy wiele?
- Konkluzja: "orientalizm" i jego krytycy
Zatrzymam się bardziej szczegółowo tylko na przedstawionym tu w rozdziale antyislamizmu temacie Indii.
Historia antyislamizmu hinduskiego zaczyna się po I wojnie światowj. Stopniowo krystalizują się w Indiach trzy siły:
- jedna reprezentowana przez Kongres za świeckimi Indiami
- druga reprezentowana przez Ligę Muzułmańską za wyodrębnieniem się z Indii muzułmańskiego Pakistanu
- i trzecia: szowinizm hinduski reprezentowany przez założoną przez Gowalkara w 1924 roku RSS. Oddaje on cześć sanskrytowi i aryjskiemu pochodzenia Indii uważając, że tylko wyznawcy hinduizmu są prawdziwymi Indusami. Chrześcijanie, żydzi i muzułmanie - nie. Zgodnie z koncepcją hinduizmu jako hindutwy w bogach widziano przede wszystkim wojowników, za najważniejszego zaczęto uznawać Ramę.
Imieniem jego brata nazwano też Indie - Bharat. Podkreślano, że od XV wieku Indie były niewolone. Najpierw przez muzułmanów, potem Brytyjczyków. RSS uważa, że wielu hindusów ze strachu i chciwości odeszło od wiary przodków stając się muzułmanami i chrześcijanami. Wg RSS powinni wrócić do hinduizmu. RSS oskarża muzułmanów o wiwisekcję dokonaną na Matce - Ziemi. Tak nazywa Podział Indii z 1947 roku. Zarzuca też muzułmanom pragnienie odtworzenia na ziemiach Indii muzułmańskiego imperium Mogołów. Zamach na Gandhiego dokonany przez przedstawiciela RSS na 30 lat pozbawił partię znaczenia. W 1969 powstała bliska jej duchem VHP, a w 1980 BJP. Dziś te partie - odpowiedzialne za rozebranie w 1992 meczetu w Ajodhji
- są u władzy.
3 motywy najbardziej znaczące dla fundamentalizmu hinduskiego
- nawoływanie do utworzenia narodu indyjskiego w oparciu wartości hinduizmu; sugeruje się, że innowierców w swoim czasie siłą w Indiach nawrócono na inną wiarę, a teraz powinni wrócić do wiary przodków.
(" Niech muzułmanie uznają w Ramie swego bohatera, a całkowicie zniknie problem komunalizmu" ). Negacja świeckości, podobnie jak w muzułmańskim fundamentalizmie.
co przeczy idei, wypędzenia indyjskich muzułmanów do Pakistanu; sprzeciw wobec wszelkich separatystów np sikhów w Pendżabie i plemion Naga i Mizo w Tripurze.
- antyimigranckie nastawienie; muzułmanie jako wróg z zewnątrz (z Pakistanu) i wewnątrz; Thakaray, przywódca antymuzułmańskiej Shiv Seny nawoływał w Bombaju w 1992/93 podczas zamieszek do niszczenia małych Pakistanów, tj dzielnic muzułmańskich;
ze względu na migrację muzułmańską ze wschodu ekstremiści hinduscy nazywają Bengal Zachodni "posłuszną kochanicą Bangladeszu".
Z hinduizmu wywodzi się swastyka używana w faszyzmie.Antyislamizm hinduski bazuje na europejskim rasizmie i na ostatnio rozwijanych koncepcjach utożsamiania islamu z fundamentalizmem muzułmańskim, z terroryzmem.